Διαβάστε αποσπάσματα από ανοικτή επιστολή του ΕΚΕΒΙ για τη φιλαναγνωσία. Μακάρι να τα δούμε και στο σχολείο μας.
Ολο το άρθρο εδώ.
Αγαπητή/έ εκπαιδευτικέ,
Όπως γνωρίζεις, η συμβολή σου στη θετική κινητοποίηση των μαθητών και των μαθητριών απέναντι στο βιβλίο, στα χρόνια που τα παιδιά έρχονται για πρώτη φορά σε συστηματική επαφή με το γραπτό λόγο και εξοικειώνονται με την ανάγνωση, είναι καθοριστική.
Στο πλαίσιο της ώρας καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας των μαθητών, αλλά και με τη γενικότερη στάση σου στην τάξη, καλείσαι να γίνεις συναναγνώστης, εμψυχωτής, διαμεσολαβητής, εξασφαλίζοντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούν να εκφράζονται άνετα και άφοβα, όπως ταιριάζει στην ηλικία και την ιδιοσυγκρασία τους.
Επιπλέον, με τις αναγνωστικές δράσεις που θα υλοποιήσεις σου δίνεται η δυνατότητα να προσεγγίσεις μαθητές που θεωρούνται αδιάφοροι ή αδύναμοι, αφού για κάθε παιδί υπάρχει ένα βιβλίο που αγγίζει τις ανησυχίες και τις ανάγκες του.
............................................
Βέβαια, όπως επίσης είναι γνωστό, περισσότερο από τα λόγια, μέσα από πράξεις περνούν τα ουσιαστικά μηνύματα. Γι’ αυτό:
·Ειδικότερα στις πιο μικρές τάξεις, μπορούμε να έχουμε στο πίσω μέρος της αίθουσάς μας ένα χαλί με μαξιλαράκια όπου μπορούμε να αναγνώσουμε την ιστορία μας. Ας την ονομάσουμε Γωνιά Αφήγησης ή Γωνιά Βιβλιοθήκης. Εκεί ας βρίσκεται και ένα ταμπλό με ιστορίες των παιδιών, ζωγραφιές τους από την Ώρα Φιλαναγνωσίας, αποκόμματα από περιοδικά και εφημερίδες για το βιβλίο, φωτογραφίες λογοτεχνών κ.λπ.
·Το παιδί έχει συνήθως μικρή αναγνωστική εμπειρία. Γι’ αυτό οι όποιες προσπάθειες κάνουμε και οι όποιες δραστηριότητες ακολουθούμε, καλό είναι να έχουν και παιγνιώδημορφή. Επίσης, καλό είναι να έχουμε υπόψη ότι ο μικρός αναγνώστης ταυτίζεται έντονα με τους ήρωες των βιβλίων.
·Ωστόσο, υπάρχουν παιδιά που είτε έχουν ακούσει πολλές αφηγήσεις είτε έχουν διαβάσει αρκετά βιβλία. Δηλαδή, παιδιά της ίδιας ηλικίας συμβαίνει να έχουν διαφορετικήαναγνωστική εμπειρία. Κάθε αναγνώστης αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει διαφορετικά ένα κείμενο, ανάλογα με τις κοινωνικές και πολιτισμικές του προσλαμβάνουσες, αλλά και ο ίδιος αναγνώστης δεν διαβάζει ποτέ το ίδιο κείμενο ξανά με τον ίδιο τρόπο.
·Στις φιλαναγνωστικές μας πρακτικές εντάσσουμε δημιουργικά και άλλες περιοχές τέχνης και τεχνικής (ζωγραφική, μουσική, τραγούδι, ηλεκτρονικός υπολογιστής κ.ά.). Σε αυτές μπορούν κατά περίπτωση να συνδράμουν και οι εκπαιδευτικοί των εικαστικών, της μουσικής, της πληροφορικής, της θεατρολογίας, της φυσικής αγωγής.
·Το βιβλίο ή η ιστορία που θα επιλεγεί στην ώρα της φιλαναγνωσίας μπορεί να έχει σχέση θεματική π.χ. με το μάθημα της Γλώσσας, το Ανθολόγιο, τη Μελέτη Περιβάλλοντος, την επικαιρότητα (σχολικές γιορτές, διάφοροι επέτειοι, παγκόσμιες ημέρες): Π.χ. Το φθινόπωρο στην παιδική λογοτεχνία, ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος, Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία, Πολυτεχνείο (για μεγάλες τάξεις), δικαιώματα, Ημέρα του παιδιού, οικολογικό πρόβλημα, διαπολιτισμικότητα και βέβαια από μέσα Νοεμβρίου ιστορίες και παραμύθια για τα Χριστούγεννα. Επίσης, από την αρχή της χρονιάς μπορείς να προετοιμάζεις τα παιδιά για τη μεγάλη γιορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου, στις 2 Απριλίου.
·Σπουδαία βοήθεια στην καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας προσφέρει και η γνωριμία των παιδιών με συγγραφείς και εικονογράφους. Το ΕΚΕΒΙ σας παρέχει σημαντική βοήθεια για την πραγματοποίηση τέτοιων συναντήσεων (επιλέξτε δημιουργό που θα θέλατε να συναντήσετε εσείς και οι μαθητές σας και επικοινωνήσετε έγκαιρα με το ΕΚΕΒΙ κάνοντας Αίτηση ΕΔΩ). Ίσως αν σκεφτούμε αυτά, να απελευθερωθούμε κι εμείς βαδίζοντας με τις μικρές μας αναγνώστριες και με τους μικρούς μας αναγνώστες στους δρόμους της φιλαναγνωσίας.
Και μερικές ιδέες για δραστηριότητες την ώρα της φιλαναγνωσίας:
·Δημιουργία Λέσχης Ανάγνωσης: Παράλληλα με την καθιερωμένη ώρα φιλαναγνωσίας και με τη συνεργασία του σχολείου και των γονέων, οι μαθητές με το δάσκαλό τους ή τη δασκάλα τους μπορούν, κατά τακτά διαστήματα, να λειτουργούν Λέσχη Ανάγνωσης, όπου θα κοινοποιούν στους συμμαθητές ή στους γονείς την προσωπική τους εμπειρία από κάποιο βιβλίο. Εδώ μπορεί να βρίσκει έκφραση και η προσωπική ανάγνωση βιβλίων από μεμονωμένους μαθητές, δασκάλους ή γονείς.
·Κατασκευή διαφημιστικού υλικού (αφίσα, σελιδοδείκτης, σποτάκι) για το βιβλίο, καθώς και επιτραπέζιου παιχνιδιού με την πλοκή ενός βιβλίου.
·Δημιουργία ραδιοφωνικής ή τηλεοπτικής εκπομπής ή εφημερίδας με παρουσιάσεις βιβλίων.
·Έκδοση Περιοδικού Φιλαναγνωσίας: Στο πλαίσιο της έκδοσης ενός τέτοιου περιοδικού συστήνεται μια πρωτόλεια εκδοτική ομάδα που περιλαμβάνει μερικούς βασικούς ρόλους: συντάκτες, ρεπόρτερς, επιμελητές/διορθωτές, σκιτσογράφους/εικονογράφους, υπεύθυνους διαφήμισης, υπεύθυνους υλικών, τυπογραφείου, οικονομικής διαχείρισης και διακίνησης του περιοδικού. Τα παιδιά συμμετέχουν σε μια τέτοια ομάδα σύμφωνα με τις ειδικότερες δεξιότητές τους, συνεργάζονται και όλα μαζί ανοίγουν το σχολείο προς την κοινωνία.
·Λειτουργία Βιβλιοθήκης και Ανταλλακτικού Βιβλιοπωλείου: Τα παιδιά μπορούν να ενισχύσουν τη σχολική βιβλιοθήκη, να τη λειτουργήσουν με προσωπική εργασία ή να ανταλλάξουν μεταξύ τους βιβλία.
·Οργάνωση εκθέσεων βιβλίου, περιοδικών που έχουν σχέση με το βιβλίο, εφημερίδων και κυρίως προβολή των ένθετων που ασχολούνται με το βιβλίο ή άλλες σχετικές εκδηλώσεις. Πρόκειται για πολύπλευρη δραστηριότητα, στην οποία τα παιδιά και πάλι καλούνται να αναλάβουν ποικίλους ρόλους.
·Συμμετοχή σε διαγωνισμούς, λ.χ. ποίησης, δοκιμίου, με αφορμή επετείους, αφιερώματα κ.ά. Ο δάσκαλος ή η δασκάλαείναι απαραίτητο να ενθαρρύνουν τους μαθητές και ιδιαιτέρως εκείνους που πιθανόν έχουν το ταλέντο να λάβουν μέρος σε μια τέτοια διοργάνωση.
.......................................
Αγαπητή/έ εκπαιδευτικέ,
Πιστεύουμε ακράδαντα στις δημιουργικές δυνάμεις που κρύβεις μέσα σου και στο μεράκι σου και για αυτό σε θεωρούμε βασικό σύμμαχο στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε τη σχέση του παιδιού –κι άρα του αυριανού εφήβου και ενήλικα– με την ανάγνωση, με το βιβλίο, με τη γνώση.
Καταλαβαίνουμε ότι σε μια εποχή οικονομικής κρίσης, εμείς σου ζητάμε να κάνεις κάτι παραπάνω. Με την έννοια ότι με λιγοστά συνήθη έξοδα που το σχολείο είναι αναγκαίο να αναλάβει (διάθεση αναλώσιμων υλικών σε χαρτιά, χρώματα κ.λπ.), μπορείς να κάνεις τα παιδιά να ταξιδέψουν στον υπέροχο κόσμο των βιβλίων, γνωρίζοντας έτσι καλύτερα τον κόσμο αλλά και συνάμα τον εαυτό τους.
Σε παρακαλούμε και ελπίζουμε να το δεις, όπως το βλέπουμε κι εμείς, ως ένα δώρο στα παιδιά μας, ως μια παρακαταθήκη για το μέλλον.
Σ’ ευχαριστούμε εκ των προτέρων,
Επιστημονική και Συμβουλευτική Επιτροπή της συγχρηματοδοτούμενης Πράξης Καινοτόμες Δράσεις για την ενίσχυση της Φιλαναγνωσίας»
